Đa số các trẻ em có các rối loạn hành vi ăn uống như biếng ăn, sợ thức ăn, đến bữa ăn thấy chén cơm là…chạy trốn. Có trẻ ăn uống thiên lệch như chỉ ăn cơm với nước tương, không chịu ăn thịt cá, uống sữa hoặc ăn rau. Điều đó dẫn đến thiếu hụt các chất dinh dưỡng gây sự lo lắng. Chỉ có khoảng 5% số trẻ em ra đời lười bú nhưng đến 2-3 tuổi có đến 30-40% trẻ biếng ăn. Như vậy, nguyên nhân chủ yếu do chính chúng ta, các bậc cha mẹ tạo nên. Chúng tôi đề nghị 10 biện pháp phòng ngừa sau đây:

1.     Tập cho trẻ ăn đa dạng nhiều loại thức ăn khác nhau từ gia đoạn ăn dặm vì lúc này vị giác của trẻ chưa phát triển, trẻ dễ dàng tiếp nhận các loại thức ăn và mùi vị khác nhau. Trẻ sẽ có thói quên ăn được nhiều loại thức ăn khi lớn lên.

2.     Không cho thuốc trị bệnh vào thức ăn như sữa, nước trái cây, chuối, cháo…..làm trẻ sợ và luôn cảnh giác với thức ăn.

3.     Không cần thiết canh quá kỹ từng bữa ăn, từng muỗng bột, vài chục ml sữa…bạn hãy thỏa mái hơn. Có lúc trẻ ăn ít một chút rồi sau đó sẽ ăn bù, bạn nên nhớ tổng số lượng thức ăn trong ngày quan trọng hơn số lượng thức ăn mỗi bữa và điều quan trọng nhất là tình trạng dinh dưỡng của bé, bé lên cân đều, điều đó có nghĩa là bé ăn đủ.

4.     Làm cho bé thích thú với thức ăn bằng các câu chuyện ngộ nghĩnh về thức ăn, màu sắc xanh đỏ của rau, cà rốt…thức ăn có mùi vị hấp dẫn và được thay đổi theo thức ăn của gia đình giúp bé ham ăn hơn.

5.     Đừng quá cứng nhắc đặt bé vào ghế ăn, khăn yếm tỉnh tề. Hãy cho bé ngồi thỏa mái, nơi ưa thích. Để bé tự xúc ăn dù còn vụng về , như vậy bé sẽ thích thú hơn. Chén ly muỗng có hình thù nghộ nghĩnh làm cho bữa ăn của bé thật sự trở thành cuộc vui. Bạn hãy nhớ tuổi này bé không chỉ ăn mà còn bận rộn khám phá cả thế giới.

6.     Lớn lên một chút, bé muốn được hỏi thích ăn gì? Cá hay thịt heo, rau muống hay bí đỏ? Thích chiên hay luộc …bé có thể tham gia đi chợ cùng mẹ và phụ nhặt rau, rửa cà …chắc chắn bữa ăn sau đó bé sẽ ăn ngon miệng hơn.

7.     Không cho trẻ ăn quà vặt trước hai bữa ăn chính sẽ làm trẻ ngang dạ khi vào bữa ăn.

8.     Đừng dùng thức ăn vào mục đích khen thưởng hay trừng phạt, lâu ngày sẽ dẫn đến rối loạn hành vi ăn uống. trẻ dễ có khuynh hướng dùng việc ăn uống để phản đối hay gây sức ép với cha mẹ.

9.     Có những giai đoạn bé ham thích và ăn liên tục một thức ăn nào đó. Hãy để bé ăn thỏa thích, bé sẽ trở lại ăn uống bình thường sau vài ngày hoặc vài tuần sau đó.

10. Có những giai đoạn biếng ăn sinh lý, thường trùng lặp với lúc trẻ học hỏi các kỹ năng mới như tập ngồi, tập đi, tập nói, ….trong vài tuần trẻ ăn ít hơn nhưng vẫn chơi vui vẻ, đó là mãi học, quên ăn. Đừng ép uổng quá đáng làm bé biếng ăn hơn.

Khắc phục tình trạng biếng ăn của trẻ em nhiều khi không đơn giản nhất là các tình trạng này xảy ra từ nhiều tháng, nhiều năm. Có thể lúc đầu do nguyên nhân tâm lý hoặc do cách cho ăn quá đơn điệu dẫn đến biếng ăn và suy dinh dưỡng. Trẻ biếng ăn lâu ngày thường thiếu nhiều vi chất dinh dưỡng như: đạm, vitamin, kẽm, sắt….Thiếu các chất này càng làm trẻ biếng ăn hơn suy dinh dưỡng nặng hơn và trẻ suy dinh dưỡng lại dễ mắc bệnh hơn và lại càng biếng ăn hơn. Biếng ăn trở thành do nhiều nguyên nhân cần được điều trị toàn diện và điều quyết định sự thành công là sự kiên trì hợp tác và hiểu biết của bậc cha mẹ và người nuôi trẻ có thói quen ăn uống tốt. 

                                                                                                                                                                                                                              ThS.BS Nguyễn Đình Thoại